Szprosy, czyli listwy dzielące skrzydła okienne na mniejsze części dawniej stanowiły przede wszystkim część konstrukcyjną okna. Obecnie szprosy w oknach (zwane także szczeblinami) pełnią głównie funkcję dekoracyjną. Czy rzeczywiście takie zdobienie to dobry wybór?
Co to są szprosy, czy warto w nie zainwestować oraz na jakie niedogodności muszą przygotować się osoby zdecydowane na szczebliny? Poniżej przedstawiamy najważniejsze wady i zalety tego rozwiązania.
Szprosy w oknach – czym w ogóle są i dlaczego kiedyś były takie ważne?
Zacznijmy od odpowiedzi na najważniejsze pytanie: co to są szprosy w oknach? Określenie „szpros” pochodzi z języka niemieckiego i oznacza listwę dzielącą skrzydło okienne lub drzwiowe na tzw. kwatery, w których umieszczano mniejsze kawałki szkła. Wyróżniamy szprosy konstrukcyjne, w których szyby są od siebie oddzielone listwami oraz tzw. szprosy wiedeńskie – klejone do szyb i pełniące funkcję dekoracyjną. Charakterystyczne okna ze szprosami często kojarzone są ze starymi dworkami i willami. Nie bez powodu – w dawnym budownictwie niemożliwe było tworzenie dużych tafli szkła, dlatego szprosy w oknachbyły jedynym sposobem na większe przeszklenia. Z całą pewnością pasują do rustykalnego dworku lub loftu, są także niezbędne dla zachowania oryginalnego charakteru zabytkowych budynków. Czy jest to zatem dobry sposób na wplecenie w bryłę domu przykuwających uwagę elementów?
Optyczne pomniejszenie okna – czy naprawdę zależy Ci na tym efekcie?
Choć wydawać by się mogło, że szprosy w oknach dodają wnętrzom przytulności, nie jest to najlepsze rozwiązanie. Nie bez powodu trendy we współczesnej estetyce okien zdecydowanie kierują się w stronę dużych i gładkich przeszkleń. Dzięki nim do pomieszczeń wpada więcej naturalnego światła słonecznego, sprawiają także, że wnętrza wydają się bardziej przestronne. Przytulność osiągnąć możesz w inny sposób – wiele zależy od barwy profilu, rodzaju szkła oraz aranżacji okna. Jeśli lubisz elementy dekoracyjne, postaw na drapowane, mięsiste zasłony lub rolety rzymskie, które otulą duże przeszklenia i ocieplą wnętrze pomieszczenia. Podobny efekt dają także żaluzje z drewnianymi lamelami. W prosty sposób możesz odsłonić całkowicie okna i cieszyć się widokami. Szprosów nie da się natomiast odsunąć, by przywrócić tymczasowo gładką taflę szkła.
Okna ze szprosami (szczeblinami) – wróg energooszczędności
Szyby przedzielone szczeblinami konstrukcyjnymi charakteryzuje znaczące pogorszenie parametrów termoizolacyjnych – nawet o kilkanaście procent! Szprosy samoprzylepne wydają się w takim razie lepszym rozwiązaniem, jednak pamiętaj, że one także „kradną” promienie słoneczne i w efekcie utrudniają wykorzystanie naturalnego światła oraz energii cieplnej słońca. Nowoczesne okna projektowane są w taki sposób, by zapewnić doskonałą energooszczędność – świetnym przykładem mogą być tu okna Morlite lub Reveal o współczynniku Uw 0,7 W/m2K. Choć okna ze szprosami może i prezentują się interesująco, zdecydowanie nie są rozwiązaniem ekonomicznym i ekologicznym.
Mniejsze szybki – mniej pracy? Wręcz przeciwnie!
Wyobraź sobie szprosy w oknach o dużych wymiarach i pomyśl przez moment, jak wiele pracy będzie wymagało ich wyczyszczenie… W przypadku nowoczesnych okien z większymi przeszkleniami możesz zainwestować w samoczyszczące powłoki – dzięki nim deszcze spłukuje z szyb zabrudzenia i nie pozostawia przy tym nieestetycznych smug. Coraz więcej osób sięga także po roboty do mycia okien wystarczy zamontować go na szybie, by wykonał za nas całą pracę. Zarówno szprosy naklejane, jak i konstrukcyjne wykluczają w zasadzie korzystanie z takich rozwiązań oraz dodatkowo sprawiają, że okna muszą być o wiele częściej myte, ponieważ brud nie spływa z deszczem, tylko gromadzi się na szprosach.
Nie zapominajmy o kwestiach finansowych!
Zanim zaczniesz zastanawiać się nad tym, jak zrobić szprosy w oknach, sięgnij po kalkulator. Takie dodatkowe zdobienie zawsze podnosi cenę okna. Przy tworzeniu kosztorysu pod uwagę należy wziąć wiele czynników, na przykład wielkość przeszklenia, liczbę pól czy rodzaj szprosów. Koszt szprosowania dużego okna może być wydatkiem rzędu nawet kilku tysięcy złotych! Czy warto? Odpowiedź na to pytanie należy już tylko do Ciebie; naszym zdaniem nowoczesne, energooszczędne okna z dużymi przeszkleniami będą o wiele lepszą inwestycją. Możesz spotkać się także ze wskazówkami, jak zrobić szprosy w oknach niskim kosztem i wykorzystać rozwiązania samoprzylepne. To tańsza alternatywa, którą bez problemu można zamontować i po pewnym czasie zdemontować. Zwróć jednak uwagę na to, że naklejane szprosy szybko odkształcają się pod wpływem słońca i z ozdoby zmieniają się w element oszpecający taflę szkła.
Tradycyjne szprosy w oknach doskonale wpisują się w industrialny lub rustykalny charakter budynku. Jeśli chcesz odrestaurować zabytkowy dworek, budujesz willę lub wymieniasz okna w klimatycznym lofcie, szprosy zdecydowanie będą stanowiły interesujący element aranżacji. Najnowsze trendy okienne to jednak połączenie funkcjonalności, energooszczędności i komfortu użytkowania uzupełnione o minimalistyczny design. Eksperci z branży okiennej zalecają zatem, by okna ze szprosami stosować tylko w wyjątkowych przypadkach.
Box z odnośnikiem do wpisu: https://www.oknoplus.com.pl/warto-przeczytac/modne-kolory-okien-2021-a-okna-antracytowe/